Beyaz altın Bitlis iktisadına yıllık 4 milyar ekonomik gelir sağlıyor
BİTLİS – Türkiye‘nin pomza madeni rezervinin yüzde 50’sine sahip olan Bitlis’te ‘beyaz altın’ olarak tabir edilen bu bedelli madenden yıllık, 4 milyar liralık ekonomik gelir elde ediliyor.
Dünya genelinde yalnızca sayılı birkaç ülkede bulunan ve bu ülkelerde de her geçen gün tükenme noktasına gelen altın kıymetindeki madenin pahası her geçen gün artıyor. Dünyadaki toplam rezervin yüzde 16’sı Türkiye‘de bulunurken, Türkiye‘deki rezervin ise yüzde 50’i Bitlis’te yer alıyor. Bitlis’in kıymetli madenlerinden biri olan ve kentte ‘beyaz altın’olarak bilinen pomza, kent iktisadına büyük katkı sağlıyor. Yıllık 3 milyon ton pomzanın işlendiği kentte, yaklaşık 3 milyon ton hammadde ise iç piyasa ve yurtdışına ihraç ediliyor. Vilayet genelinde madeni işleyen yaklaşık 52 fabrikasının bulunduğu kentte, bu maden bin şahsa istihdam sağlanıyor. Türkiye ve dünyadaki sonlu sayıdaki maden rezervinin büyük kısmına sahip olan Bitlis, şu an için yalnızca aşikâr kesimlerde kullanılan bu madeni katma kıymeti yüksek endüstriyel eserlere dönüştürerek, kent iktisadına olan katkısını artırmayı hedefliyor. Ekseriyatle inşaat, bims üretimi, ısı ve ses yalıtımında kullanılan pomza madeninin, katma kıymeti yüksek endüstriyel eserlere dönüştürülmesi ve kent iktisadına olan katkısının artırılması için başlatılan çalışmalar ise devam ediyor.
“52 firma, bin kişilik istihdam, 4 milyar liralık ekonomik gelir”
Pomza madenin kentteki durumuyla ilgili bilgi veren Tatvan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Bilal Adabağ, sektörde 52 firmanın faaliyet gösterdiği belirterek, madenden yıllık 4 milyar liralık ekonomik gelir elde edildiğini söyledi. Bitlis’te bulunan madenin başka yörelerdeki pomza madenlerine kıyasla birçok artı taraflarının olduğunu kaydeden Adabağ, “Bitlis vilayetimizde bulunan pomza madeni başka yörelerde bulunan pomzalara kıyasla yüzde 50 daha hafif bir maden. Vilayetimizde kesimde 52 firmamız faaliyet göstermekte. Bilhassa Kahramanmaraş merkezli sarsıntılar sonrası bu bölgelere çok önemli satışlar gerçekleşti. 11 ay boyunca bir fiil çalışan fabrikalarımız var. Ortalama bine yakın bir istihdamımız var. Vilayet iktisadına yıllık yaklaşık 4 milyar liralık bir getirisi bulunmaktadır. Lakin hala bu bedelli madeni tam manasıyla kullanamıyoruz. Bu madeni daha farklı bölüm ve eser üretiminde de kullanabiliriz. Pomza, şap, dış sıva ve bims bloklar halinde dönüştürme imkanları olabilir. Bunlarla ilgili yeni yapılacak yatırımlar için hayli uygun bir ortam mevcut burada. Bizlerin bunları dönüştürüp bu bedelli madenin katma kıymetini yükseltmemiz lazım. Vilayet iktisadına yapmış olduğu katkının yanı sıra yaşadığımız son Kahramanmaraş merkezli zelzele sonrası binalara vermiş olduğu hafif yükten ötürü tercih edilen bir eser haline geldi. Bu maden sıfır nötr bir gereç olduğu için de sıhhat açısında da hiçbir düşünce oluşturmamaktadır. Hafif, ses ve ısı yalıtımı epey uygun olan bir gereç. Yanmaz ve tutuşmaz bir gereç. Hasebiyle birçok artı özelliği olan bu madende şu an Türkiye birincisiyiz. Fabrika sayısında da güzel durumdayız lakin bunu bilhassa devlet siyaseti haline getirmemiz lazım. Her geçen gün bir sarsıntı ile karşı karşıyayız ve bu sebeple hafif malzemeyi tercih etme bir devlet siyaseti olmalıdır. Bu maden hammadde olarak da dışarıya gönderilmekte fakat biz buna çok da sıcak bakmıyoruz. Birçok kesimde faklı gayelerle kullanılabilen bir maden. Bizim bunu düzgün değerlendirmemi lazım. Bizim bu beyaz altını memleketimize ve ülkemize kazandırmamız lazım. Bedelinin çok altında bedellendiriliyor, bizim bunu katma pahası daha yüksek eserler haline getirmemiz lazım. Tatvan Ticaret ve Sanayi Odası olarak bizler yapmış olduğumuz çalıştay ve sempozyumlarla bunu hedeflemekteyiz. İnşallah devam eden çalışmalarımızla bu amacımıza ulaşacağımıza inanıyorum.” diye konuştu.
“Türkiye rezervinin yüzde 50’si Bitlis’te bulunuyor”
Bitlis’teki pomza madeninin aktüel durumuyla ilgili bilgi veren Bitlis Eren Üniversitesi Pomza ve Perlit Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Nusret Bozkurt, dünya genelinde bulunan pomza rezervinin yüzde 16’sının Türkiye’de, Türkiye’deki rezervin yaklaşık yüzde 50’sinin ise Bitlis’te bulunduğuna dikkat çekti. Pomza taşının volkanik kökenli bir maden olduğunu söz ederek, bu madenin dünyada sonlu ülkede bulunduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Nusret Bozkurt, madenin yörede daha çok bims blok üretiminde kullanıldığını belirtti. Bitlis yöresindeki pomzanın asidik karakterli olduğunu ve başka bölgelerdeki pomzaya oranla çok daha hafif olduğunu, bununda Bitlis pomzasının kıymetini arttırdığını kaydeden Bozkurt, “Beyaz altın olarak tabir edilen bu maden yalnızca bims blok sanayisinde kullanılmıyor. Yanı sıra tarım kesiminde, kozmetik sanayi, inşaat sanayi ve çokça farklı alanlarda kullanılabilen bir gereç. Ancak bu materyalin Bims blok üzere bir materyale dönüştürülerek katma kıymeti daha düşük bir materyal olarak piyasaya sürülmesindense katma bedeli daha yüksek gereç olarak sürülmesi hem yörenin hem de ülkemizin iktisadına çok büyük girdiler sağlayacaktır. Tabi bunu sağlamının en yeterli yolu akademi dünyası ile sanayi dünyasının ancak iş birliği ile mümkün olacaktır” diye konuştu.
“Beyaz altını her alanda değerlendirmeye çalışıyoruz”
Sektörde faaliyet gösteren firma sahiplerinden Ali Adabağlı ise, dalda faaliyet gösteren firma sayısının 50’lere ulaştığını belirtti. Bölgenin beyaz altını olarak anılan pomza madeninin kentte yılın neredeyse 12 ayında istihdam imkanı sağladığını kadeden Adabağlı, bölgede üretilen eserlerin yoğunlukta iç pazara hitap ettiğine vurgu yaparak şöyle konuştu:
“Bölgedeki pomzanın ne kadar bedelli olduğunun farkındayız. Bu yüzden bölge iş insanları olarak dalda yatırımlarımızı yaptık. ve her geçen bu yatırımlarımı arttırarak istihdama da katkı sunmaya çalışıyoruz. Hem yanlışsız reçete hem yanlışsız kalite hem de en hafif bims bloğun üretimini nasıl yaparızın argesini her geçen gün yapmaktayız. Bölgede üretilen bimsler en çok iç pazara kısmen de dış pazara hitap etmektedir. Emelimiz son periyotta yaşanan zelzelesi de göz önüne alarak bu hammaddeden en kaliteli blokları üretip binalara daha az yük bindirecek eseri elde etmektir. Bölgemizin beyaz altını olan bu pahalı maden vilayetimizde yılın 11 – 12 ayı istihdam imkanı sağlamaktadır. Bizlerde bu mevzuda yatırımı bloktan sonra kırma eleme tesisini yaparak hammaddeden daha farklı neler üretebiliriz diye çalışmalar yapmaktayız. Yanı sıra bölgedeki birkaç firma olarak şap üretimine de geçtik. Nasip olursa ileriye dönük amaçlarımız ortasında pomzadan sıvayı da yapmakta var. Büsbütün bölgemizin bir bedeli olan hammaddeyi hakikat alanda ve hakikat biçimde kullanmayla alakalı efor sarfetmekteyiz. Bizler başladığımızda ilin 4. Fabrikasıydık. Fakat şükürler olsun bölgemizde bu sayı 45-50’lere kadar çıktı ve bu sayı her geçen gün artmaktadır. Son 4-5 yılda önemli bir istihdam oluşmaya başladı. Buda bizleri ziyadesiyle sevindiriyor.
More Stories
Batman’da Yola Dökülen Madeni Yağ Ulaşımı Aksattı
Nemrut Krater Gölü, Yaz Aylarında Tabiat Tutkunlarının Gözdesi
Bingöl’de At Yarışı Coşkusu